*Sáng ngày 22/9, UBND thị trấn Cồn, Ban quản lý di tích Đền Trần tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Tỉnh năm 2024 và dâng hương kỷ niệm 724 năm ngày mất của Trần Hưng Đạo tại Đền Trần, TDP 3 thị trấn Cồn. Về dự buổi lễ có đồng chí Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch); đồng chí Nguyễn Thị Tâm, Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định; đồng chí Lưu Thị Nghiêm, TVHU, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện; đại diện lãnh đạo một số phòng, ban liên quan của huyện; Lãnh đạo địa phương cùng đông đảo nhân dân và du khách thập phương.

Các đại biểu tham dự buổi lễ

Đền Trần tọa lạc tại tổ dân phố 3, thị trấn Cồn được xây dựng trên một khu đất rộng 1316m², xung quanh có cây lưu niên tạo cảnh quan u tịch và không khí mát mẻ, trong lành. Đền gồm các thành phần kiến trúc: Sân và công trình chính; Hầu hết các hạng mục công trình của đền Trần xây dựng trước đây và được trùng tu, tôn tạo sau này, đã tạo thành một tổng thể kiến trúc hoàn chỉnh, mang đậm phong cách cổ truyền dân tộc. Di tích đền Trần hiện lưu giữ được các hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học bao gồm nhiều loại hình và chất liệu khác nhau như: gỗ, sứ, đồng, giấy…

Đồng chí Nguyễn Thị Tâm, Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định trao bằng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh – Đền Trần, TDP 3 thị trấn Cồn

Đền Trần trị trấn Cồn sau khi xây dựng đã rước chân nhang Hưng Đạo Đại vương về thờ vọng. Trong hậu cung của đền, ngai và tượng Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn được nhân dân thờ phụng trang trọng. Hiện tại di tích còn lưu giữ một đạo sắc phong niên hiệu Khải Định 9 (1924), ghi nhận công lao và sự thờ tự đối với Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn. Ngoài ra còn nhiều câu đối ca ngợi công đức của Ngài. Cùng với quá trình hình thành và phát triển của làng xã, đền Trần là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, là trụ sở an ninh của công an huyện Hải Hậu, cơ sở hoạt động của các cán bộ bí mật gây dựng phong trào cách mạng và đã có những đóng góp không nhỏ vào thành tích chung của địa phương trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và xây dựng đất nước trong thời kỳ đổi mới. Tất cả những sự kiện diễn ra tại đền Trần là những chứng cứ lịch sử sống động làm tăng thêm giá trị của di tích, góp phần giáo dục truyền thống văn hoá, cách mạng đối với các thế hệ con em địa phương hiện nay và mai sau.

Các đại biểu tặng hoa chúc mừng

Lễ hội truyền thống và những sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng diễn ra tại Đền Trần, thị trấn Cồn vừa mang ý nghĩa tôn vinh, tưởng nhớ công lao của các vị thần, vừa góp phần quan trọng vào việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân. Hàng năm, tại đền Trần nhân dân địa phương tổ chức các ngày lễ, và Lễ hội kỷ niệm ngày mất của Đức Thánh Trần (20 tháng 8 âm lịch) là kỳ lễ hội chính. Đây là lễ hội có ý nghĩa và được nhân dân địa phương tổ chức long trọng nhất.

Các đại biểu tổ chức dâng hương

Tại buổi lễ, đã tổ chức trao bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Tỉnh Đền Trần, TDP 3 thị trấn Cồn; các đại biểu tặng hoa và tổ chức dâng hương bày tỏ lòng thành kính đối với bậc tiền nhân, đồng thời thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.

*Sáng ngày 22/9, xã Hải Minh cùng dòng họ Nguyễn, xã Hải Minh đã long trọng tổ chức Lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh từ đường họ Nguyễn Đại Tông. Các đại biểu đại diện cho Sở VHTT, Bảo tàng tỉnh đã về dự. Về phía huyện có đồng chí Phạm Vinh Dự - Phó Chủ tịch UBND huyện, các phòng, ban liên quan, lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền địa phương cùng đông đảo con cháu trong dòng họ đã về dự.

Đồng chí Phạm Vinh Dự - Phó Chủ tịch UBND huyện trao Bằng xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá và tặng hoa chúc mừng

Từ đường họ Nguyễn tọa lạc tại xóm 1, xã Hải Minh, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định trong khuôn viên rộng gần 1000m², mặt quay hướng Nam, phía trước là sông, hai bên trái, phải là khu dân cư. Trên mặt bằng tổng thể từ đường họ Nguyễn gồm các thành phần kiến trúc: Nghi môn, nhà khách, sân, nhà bia và công trình kiến trúc chính.

Từ đường thờ vị Thủy tổ Nguyễn Uông là người có công khai khẩn đất đai, tạo dựng làng xóm, đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển dòng họ. Cụ thể, khoảng những năm cuối thế kỷ 15, Thủy tổ họ Nguyễn cùng Thủy tổ các dòng họ Trần, Đỗ, Nguyễn, Trần, Đào, Ngô, Bùi, Vũ kế tục sự nghiệp khẩn hoang, tạo dựng làng xã. Các tổ đồng tâm hiệp lực mở mang bờ cõi. Khi đất đai hình thành, thôn xóm phát triển đông vui, làng mạc trù phú, các tổ đặt tên vùng đất khai khẩn được là ấp Kim Đê (xã Hải Minh ngày nay).

Kế tục sự nghiệp của cha, Thủy tổ Nguyễn Uông theo cha đánh trận lập nhiều công lớn, được vua Lê phong tặng là Lãng Quận công. Bên cạnh đó, Thủy tổ Nguyễn Uông đã cùng con cháu trong dòng họ góp công, góp sức khai sáng mảnh đất Quần Anh. Ông cũng là người đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển của dòng họ Nguyễn trên địa bàn xã Hải Minh ngày nay (điều này được ghi nhận trong các sách Địa chí Hải Hậu, Truyện cũ làng Anh). Sau khi mất, ông được triều đình ban tặng sắc phong, nhân dân địa phương suy tôn là phúc thần, con cháu dòng họ đã xây dựng từ đường để thờ phụng và tri ân công đức. Hiện nay, ngai và tượng thờ Thủy tổ được thờ trang trọng tại gian giữa của tòa hậu đường; lăng mộ Thủy tổ Nguyễn Uông và gia tộc được an táng tại địa bàn xóm 1, xã Hải Minh, huyện Hải Hậu, cách từ đường khoảng 500m về hướng Tây Nam.

Các đại biểu tặng hoa chúc mừng tại buổi lễ

Phát huy truyền cách mạng, con cháu trong họ Nguyễn, xã Hải Minh luôn kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của các thế hệ cha ông, có nhiều đóng góp tự hào trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc. Từ sau khi hoà bình lập lại cho đến những năm kháng chiến chống Mỹ, từ đường họ Nguyễn không chỉ là nơi thực hiện nghi lễ thờ phụng tổ tiên mà tiếp tục trở thành địa điểm ghi dấu nhiều sự kiện cách mạng quan trọng tại địa phương. Tổng kết thành tích qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, con cháu dòng họ Nguyễn, xã Hải Minh có nhiều người lên đường nhập ngũ, trong đó có 24 người đã anh dũng hy sinh tại các chiến trường, 15 người là thương bệnh binh. Dòng họ có 02 bà mẹ vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Đến nay, con cháu dòng họ Nguyễn xã Hải Minh đã truyền được 18 đời với trên 1000 suất đinh, nhiều người trong số đó là các Giáo sư, Tiến sĩ, Thạc sĩ, Cử nhân, cán bộ sỹ quan trong quân đội… đang ngày đêm đóng góp sức mình vào sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước.

Các đại biểu dâng hương tại buổi lễ

Hàng năm, tại từ đường diễn ra nhiều lễ tiết quan trọng: Ngày 30 đến ngày 3 tháng 3 Âm lịch, từ đường tổ chức lễ hội truyền thống cùng hội chùa Phúc Hải; Lễ tưởng niệm ngày mất của tổ Cô: Kỳ lễ này diễn ra vào ngày 19 tháng 8 Âm lịch; Lễ kỵ Thủy tổ Nguyễn Uông: diễn ra vào ngày mồng 6 tháng 11 Âm lịch.  Ngoài kỳ lễ chính, hàng tháng vào các ngày Sóc (mồng 1), Vọng (ngày 15), Ban trị sự dòng họ cho mở cửa từ đường để con cháu vào dâng hương tế lễ tổ tiên. Những ngày lễ cùng nghi thức được tổ chức hàng năm tại từ đường họ Nguyễn không chỉ là dịp để con cháu dòng họ ôn lại công lao của các bậc tiền nhân đã có công dựng làng, giữ nước, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" mà còn là dịp để con cháu trong họ đoàn tụ, gắn kết.

Được đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh. Đây là một sự kiện quan trọng không chỉ đối với dòng họ Nguyễn mà còn với toàn thể người dân sở tại, nhằm tôn vinh, bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, văn hóa địa phương.

Vũ Diên - Như Xuân